Identificación e formación: a forma de loitar contra o abandono animal

Varela Gestoso

O abandono de animais constitúe o principal problema de benestar dos animais de compañía, tal e como indica o Estudio de Fundación Affinity sobre o abandono, a pérdida e a adopción de animais de compañía en España 2016. A Fundación leva uns 17 anos analizando a problemática do abandono animal no noso país, focalizando nas principais causas e tratando de propor novas solucións para este problema.

Dende o ano 2008, o número de animais que chegan a refuxios ou protectoras levou a cabo un proceso de descenso paulatino case estancándose a un ritmo do 1’83% anual, que xera unha baixada global do 12’16%.  No tocante aos destinos deses animais, o 44’8% deles son adoptados por novas familias. Este dato resulta moi positivo e esperanzador, pero o certo é que non sabemos aínda se é algo excepcional ou non,  polo que teremos que esperar máis tempo para sabelo con certeza. Mentres tanto, o resto de animais abandonados poden chegar a ter outros destinos ou permanecer nos refuxios e, no peor dos casos, morren a través da eutanasia ou mesmo falecen de vellos.

O estudo tamén apunta que unha parte importante dos animais de compañía que chegan aos refuxios non corresponde a un abandono, senón probablemente a unha perda. O principal problema nestes casos, é a imposibilidade de identificar ao animal. Se os animais non están convenientemente identificados a través do microchip (método óptimo) ou, no seu defecto,  a través de colares ou chapas, é imposible poder devolvelos aos seus donos. A importancia deste microchip radica na posibilidade de pasar un lector polo animal e saber rapidamente o dono e o fogar do animal, grazas á REIAC (Rede Española de Identificación de Animais de Compañía) Preocupa que os últimos datos deste ano 2016 indiquen un pequeno descenso na porcentaxe de animais que chegan identificados aos refuxios, sobre todo porque, nos tres anos anteriores, a porcentaxe experimentaba un crecemento máis ou menos sostido.Se temos en conta que a identificación dun animal de compañía é un dos principais indicadores de mantemento responsable, preocupa a maioría de casos de non identificación que están motivados polo fracaso á hora de manter as obrigas e preocupacións que precisa o coidado dos animais.

A proporción total de animais recollidos por entidades protectoras foi do 31’8%, 35’6% e 32’6% respectivamente para cuadrimestre. Estes datos serven para demostrar que o abandono de animais é un fenómeno que ten lugar ao longo de todo o ano a un mesmo ritmo. Información que contrasta coa opinión xeneralizada de que os cans son abandonados xusto antes do verán, que parece ser máis unha lenda urbana sen base algunha. Unha nova mostra da ignorancia e da falta de concienciación que reina na sociedade cando se trata do benestar animal, coma se fose algo secundario na nosa marxe de actuación.

A adopción segue sendo o mellor método á hora de reducir a poboación de animais abandonados. A metade dos animais que chegan aos refuxios teñen como destino familias de adopción e parte desas familias son estranxeiras, un 32% no caso dos cans e 23 % no dos gatos. Un novo dato que demostra que España segue sendo deficitaria en canto á adopción de animais de compañía, non só porque non compensa o número de animais abandonados coas cifras de adopción, senón porque parte das adopcións tramítanse fóra de territorio español.

No caso de Galicia, a Asociación Animalista Libera e a Fundación Franz Weber informaron ao portal 20 Minutos sobre a situación do abandono na nosa comunidade autónoma. Estimaron  en  19.000 o número de abandonos de animais producidos durante o ano 2017, un dato maior ao do ano pasado, o que mostra un aumento na falta de empatía animal na sociedade galega, e sobre todo, que as ventas de carácter ilegal de animais en Internet volven a incrementarse. Este estudo foi realizado a través da análise dos datos que figuran nas publicacións en redes sociais, estatísticas de centros de recollida pertencentes a administracións públicas e cantidade de rescates realizados nos diferentes refuxios galegos. Estes abandonos supoñen un aumento do 31´5% con respecto ao ano 2013 e é a cifra máis elevada dende o comezo destas estimacións.

Como xa comentamos antes, as compras de animais a través de Internet aumentaron,  xerando un mercado concentrado de animais non identificados. Ante esta situación, reclámase un maior intervencionismo da Xunta a través de sancións económicas, feito que axudaría a reducir o número de abandonos e aumentar a recadación da administración. De feito, o papel da Xunta é caracterizado pola Asociación por unha total falta de preocupación e compromiso ante a causa e suxírese que existe unha impunidade total na maioría dos casos. De feito, Oscar Moure, Director do Centro Canino A Cova do Lobo, mostraba a súa preocupación polo tema demandando aos concellos a instauración en toda Galicia dun censo canino en toda a comunidade, facilitando así o seguimento de todos os animais abandonados e mellorando as axudas municipais que reciben as protectoras.